Kronik Otitis Media Orta Kulak İltihabı

Kronik orta kulak iltihabını ve gelişimini anlayabilmek için orta kulak ve yapısı bilmek gereklidir: Orta kulak, insan başında yer alan minik bir boşluktur. Kulağın dış ortama açılan kanalından yaklaşık 12 mm. çapındaki kulak zarı adı verilen bir zar ile ayrılır. Orta kulak boşluğu, ağız ve burunun iç yüzeyini saran muköz zarın aynısı ile kaplıdır ve bu boşluk östaki borusu adı verilen dar bir kanal ile burnun arka kısmında yer alan geniz ile bağlantılıdır.

Normalde kapalı konumda bulunan östaki borusu yutkunma hareketi ile çalışır ve taze hava orta kulağa girer. Bu taze hava, orta kulak basıncını dış ortam basıncına eşitler. Orta kulakta yer alan 3 küçük kemikçikten oluşan zincir, ses titreşimlerini sıvı dolu iç kulağa ulaştırırlar. Bu titreşimler, iç kulakta, işitme siniri ile beyne taşınacak olan sinir uyarılarına dönüşür.

Kronik Otitis Media Nedir?

Kronik Otitis Media (KOM) orta kulağın uzun süreli enfeksiyon ve enflamasyonu neticesinde oluşan çeşitli belirti ve bulguları kapsayan bir tanımdır.  

Peki bu belirti ve bulgular nelerdir?

Kulak zarının bütünlüğünün tahrip olması; kulak zarındaki delinmeleri bu kapsamda kabul edebiliriz.

Orta kulağın sesi aktaran 3’lü kemikçiklerinde görülebilen deformiteler, biçim bozuklukları

Uzun süren veya sık tekrarlayan kulak akıntısı,

Çevredeki yapılarda; yani iç kulakta yer alan denge veya işitme organında, yüz sinirlerinde, beyin veya beyni saran zarlarda meydana gelen hasarlardır.

Kronik Otitis Media nasıl oluşur?

Östaki borusu burun veya boğazdaki şişme veya konjesyon ile veya orta kulaktaki mukozanın şişmesi ile tıkanırsa, bir bariyer engel oluşturur. Bunun neticesinde yutkunmayla orta kulak basıncı, dış ortam ile eşitlenemez ve orta kulaktaki muköz sekresyon östaki borusundan genize akamaz. Böylece orta kulakta sıvı toplanması gözlenir. Sonuç olarak bu bariyer; ses titreşimlerinin kesilmesine; işitmenin azalmasına sebep olur. Eğer bir bakteri bu sıvıya ulaşırsa enfeksiyon gelişir. Eğer östaki borusu tıkanıklığı geçici ise veya dekonjestanlar, antihistamikler veya antibiyotikler ile tedavi edilirse, orta kulakta biriken sıvı boşalır ve orta kulak normal işlevine geri döner.

Şayet östaki borusu tıkanıklığı uzarsa, orta kulak dokularında daha zor düzelebilen değişiklikler ortaya çıkar. Önce muköz salgılar koyulaşır ve böylece daha zor boşalır hale gelir. Sonra muköz zarlar kalınlaşır ve şişkin bir hal alır. Aynı zamanda östaki borusundan taze hava gelmemesine bağlı olarak orta kulakla bir vakum oluşur ve bu vakumun çekme etkisi ile kulak zarı deforme olur. Sonuçta kulak zarı ciddi biçimde çöker incelir ve hatta delinebilir.

Kulak zarındaki şekil bozukluğu, orta kulak muköz zarlarındaki değişikliklerle birlikte kemikçiklerde, orta ve iç kulağın kemik duvarlarında da harabiyet ortaya çıkar. Harabi-yetin yerine göre hastada işitme kaybı, denge-sizlik veya hasta taraf yüz kasımlarında güçsüzlük (yüz felci) olabilir. Nadiren enfeksiyon kafa içine doğru yayılarak menenjit veya beyin absesine neden olur.

Normal kulakta işitme nasıldır? 

Kulak üç parçaya ayrılır; Dış kulak, Orta kulak ve iç kulak. Ses dış kulaktaki kulak yolundan geçerek kulak zarını titreştirir. Orta kulaktaki üç küçük kemik (çekiç, örs ve üzengi) bu titreşimi kulak zarından alıp oval pencere yoluyla iç kulağa aktarır. İç kulakta yaklaşık 15.000 saçsı hücre vardır. Bu 15.000 saçsı hücre, işitme sinirini oluşturan binlerce sinir fibrili ile bağlantılıdır. Saçsı hücrelerin titreşimi saçsı hücrelerin sinir fibrillerinde elektriksel uyarılar oluşmasına neden olur. Bu uyarılar beyne taşınır ve burada ses şeklinde algılanır.

Kronik Otitis Media`nın belirti ve bulguları nelerdir?

Kulakta düzelmeyen tıkanıklık veya dolgunluk hissi,

Uzun devam eden kulak akıntısı,

Denge sorunlarının yaşamı etkilemesi,

Yüz kaslarında zayıflama, hatta yüz felci bulguları,

Hayatı etkileyen derin kulak ağrısı.

Kronik Otitis Media, çoğunlukla uzun yıllardır kulak yakınmaları olan kişilerde yavaş yavaş ortaya çıkar. Ancak nadiren daha önceden kulak yakınması olmayan kişilerde birkaç ay içinde ortaya çıkabilir.

Orta kulak iltihabı hakkında detaylı bilgi isteyen hastalarımız; hazırladığımız videoyu da izleyebilirler

Kronik Otitis Media tedavisi nasıl yapılır?

Tedavideki ilk aşamada Kulak Burun Boğaz Uzmanı tarafından tam bir kulak muayenesi yapılır. Tedavi, hastalığın seyrine göre değişir. Bu dönemde müzmin östaki borusu sorunu olan pek çok çocukta, orta kulağa normal hava akımını temin etmek için kulak zarına bir havalandırma tüpü takılabilir.Fakat hastalık kulak zarı veya kemikçiklerde hasara neden olacak şekilde ilerlerse, daha yoğun bir tedavi gerekir. Eğer müzmin kulak akıntısı ile kendini gösteren bir aktif enfeksiyon gelişmiş ise antibiyotikli kulak damlaları kullanılır. Bazı durumlarda ağızdan antibiyotik kullanımı ile bu tedaviyi desteklemek gerekir. Aktif enfeksiyon kontrol altına alındıktan sonra genellikle cerrahi önerilir. Kronik otitis media cerrahi tedavisinin üç ana objektif hedefi bulunur.

• Hastalıklı dokuların onarımı ve çıkartılması
• Orta kulak ve dış kulak yolunun ardında bulunan mastoid kemiğin yeniden biçimlendirilmesi
• İşitmenin korunarak, doğal ve net haline getirilmesi

Bu hedefler doğrultusunda yapılan cerrahiye; Timpanomastoidektomi denilmektedir. Hastalar çoğunlukla ameliyatın yapıldığı gün evlerine gönderilir ve bir sonraki gün kulak sargıları alınır.  İyileşme sürecinin tamamlanması 10 -12 hafta sürer ve işitme değerleri iyileşme dönemi boyunca sürekli yükselir. Bu sürecin ardından, ameliyat edilen hastalar hekimlerince yılda en az yılda bir kez kontrol edilir, bazı hastalarda kulağın uygun temizliği için yılda iki ya da üç kontrol gerekebilir.